ارزش غذایی و دارویی قارچ خوراکی

قارچ را اغلب به‌عنوان یک گیاه می‌شناسند اما در اصل دسته‌ای از یوکاریوت‌ها بوده که نه عضوی از گیاهان و نه گونه‌ای از جانداران است و از طریق بقایای گیاهان و جانداران دیگر تغذیه می‌کند ازاین‌رو به آن‌ها دگرخوار هم گفته می‌شود. ارزش غذایی بالا و همچنین تنوع زیاد غذاهای تهیه شده با قارچ سبب شده که این یوکاریوت جایگاه بسیار خوبی در فرهنگ‌های آشپزی ملل مختلف داشته باشد. اگر شما هم تاکنون از خواص شگفت‌انگیز قارچ اطلاع نداشته و یا هنوز این گیاه را در سبد مصرفی روزانه خود قرار نداده‌اید، با خواندن ادامه این مطلب در تصمیمتان تجدیدنظر جدی خواهید کرد.

ارزش غذایی قارچ

قبل از پرداختن به خواص قارچ بهتر است با ارزش غذایی آن آشنا شوید. هر ۱۰۰ گرم قارچ تنها ۲۲ کیلو کاری دارد که به دلیل وجود کربوهیدرات پایین در آن است. قارچ کلسترول و چربی اشباع‌شده نداشته و منبع مناسب پتاسیم، منیزیم، ویتامین D، روی، آنتی‌اکسیدان، ویتامین B6 فیبر و پروتئین محسوب می‌شود.

خواص قارچ

قارچ‌ها با توجه به مواد معدنی و ویتامین‌های درون آن، فواید بسیاری در بدن دارند به‌طوری‌که پزشکان سنتی و مدرن از آن برای تهیه داروهای گیاهی و صنعتی استفاده می‌کنند. در زیر به برخی از خواص اثبات‌شده قارچ اشاره می‌کنیم:

‌‌

قارچ، داروی کم‌خونی

مس، کمک‌کننده جذب آهن در بدن است که سبب پیشگیری از فقر آهن و بیماری‌ کم‌خونی می‌شود و با توجه به این‌که  قارچ دارای مقدار قابل‌توجهی آهن و مس است داروی خوبی برای درمان آنمی محسوب می‌شود. جالب است بدانید که حدود ۹۰ درصد آهن موجود در قارچ به‌آسانی برای بدن انسان قابل جذب است.

قارچ جلوگیری کننده از امراض قلبی و چاقی

میزان کلسترول و چربی اشباع‌نشده قارچ صفر است بنابراین مصرف آن برخلاف پروتئین‌های حیوانی افزایش چربی خون را در پی ندارد. همچنین میزان کربوهیدرات و قند قارچ پایین است پس باعث چاقی و به دنبال آن گرفتگی عروق قلبی نمی‌شود. از طرفی دیگر قارچ سرشار از فیبر است که به هضم بهتر غذا و نیز کاهش سطح کلسترول خون کمک شایانی‌ می‌کند و با برقراری تعادل سطح چربی خوب و بد در بدن، از سکته‌های قلبی پیشگیری می‌نماید.

بنابراین کسانی که به دنبال یک رژیم غذایی مقوی و کم‌کالری برای خود هستند، قارچ انتخابی ایده‌آل محسوب می‌شود.

قارچ منبع عالی پتاسیم

یکی از بیشترین ماده معدنی که در قارچ وجود دارد پتاسیم بوده درحالی‌که هیچ مقدار سدیمی در آن وجود ندارد. همین امر سبب می‌شود که قارچ دارای خاصیت تنظیم‌کنندگی فشارخون باشد و با  افزایش گشادی رگ‌ها از کشش آن‌ها جلوگیری نماید.

همچنین پتاسیم باعث فعالیت بهتر و بیشتر گردش خون در بدن شده و اعصاب را آرام‌تر و هوشیاری و آگاهی فرد را بالاتر می‌برد.

قارچ، تقویت‌کننده سیستم دفاعی بدن

قارچ دارای ویتامین‌های B کمپلکس، A و C است که در افزایش سطح دفاعی بدن نقش مؤثری دارند.

سلنیوم موجود در قارچ نیز آنتی‌اکسیدان قوی جهت دفع رادیکال‌های آزاد در بدن بوده که علاوه بر افزایش سیستم ایمنی، سلامت استخوان‌ها، مو و ناخن را نیز تضمین می‌کند. همچنین قارچ را به عنوان یک پنی‌سیلین طبیعی می‌شناسند. زیرا دارای آنتی‌بیوتیک‌هایی قوی بوده که با بتاگلوکن و پلی‌ساکاریدهای درونی خود از رشد باکتری‌ها و بروز عفونت‌ها پیشگیری می‌کند.

قارچ عامل پیشگیری از پوکی استخوان

ویتامین D معمولاً بسیار کم به‌صورت خوراکی در گیاهان و میوه‌ها وجود دارد. اما قارچ سرشار از این نوع ویتامین کمیاب بوده که به همراه کلسیم در سلامت استخوان‌ها نقش کلیدی بازی می‌کند. درواقع ویتامین D با کمک به جذب کلسیم و فسفر از پوکی استخوان جلوگیری کرده و مسکن خوبی برای درد مفصل‌ها به شمار می‌آید.

قارچ، دشمن سرطان سینه و پروستات

اشاره شد که قارچ حاوی آنتی‌اکسیدان‌ است که بدن انسان را از شر رادیکال‌های آزاد که عامل سرطان نیز هستند، رها می‌کند. بتاگلوکن و اسید لینوئیک کنژوگه (Conjugated Lionleic Asid) دو آنتی‌اکسیدان مهم و شاخص با خاصیت ضد سرطانی بالا در قارچ هستند که با کاهش عوارض کم و زیاد شدن هورمون استروژن در بدن آقایان و خانم‌ها از سرطان پروستات و سینه پیشگیری می‌کنند.

قارچ، انسولین طبیعی

قارچ با داشتن آب، ویتامین، فیبر، مواد معدنی و پروتئین زیاد در مقابل میزان کم کربوهیدرات و قند،  علاوه بر این‌که سطح قند خون را افزایش نداده و از دیابت جلوگیری می‌کند، بلکه باوجود انسولین‌ و آنزیم‌های طبیعی در خود باعث عملکرد بهتر لوزالمعده و کبد در هضم مواد قندی و غذایی می‌گردد. بنابراین توصیه می‌شود که در رژیم غذایی افراد دیابتی حتماً قارچ گنجانده شود تا علاوه بر استفاده از انسولین طبیعی، از خاصیت رفع و جلوگیری از عفونت‌ قارچ در اندام‌های حرکتی دیابتی‌ها نیز بهره ببرند.

قارچ پرورشی بهتر از قارچ وحشی

ارزش غذایی و خواص سرشار قارچ سبب افزایش سرانه مصرف آن شده است اما باید خاطرنشان کرد که خواص نوع پرورشی با وحشی آن هیچ تفاوتی ندارد اما برخی به دلیل عدم شناخت انواع قارچ‌ها اقدام به مصرف قارچ وحشی می‌کنند که دچار مسمومیت‌های شدید و حتی مرگ شده‌ است بنابراین توصیه می‌شود که با توجه به گسترش صنعت پرورش قارچ در کشور و امکان دسترسی آسان به آن، قارچ به‌صورت بسته‌بندی و با تاریخ تولید و انقضا تهیه و مصرف شود.