نخل شامادورا یکی از گیاهان آپارتمانی زیبا است. ظاهر شبیه به درختچه‌ی این گیاه باعث شده که محبوبیت زیادی در بین علاقه‌مندان به گیاهان آپارتمانی پیدا کند. اگر دوست دارید این گیاه زیبا را در خانه نگهداری کنید، در ادامه با ما همراه باشید تا فوت و فن نگهداری از آن را یاد بگیرید.
نخل شامادورا چیست؟
نخل شامادورا که با نام شامادورا الگانس هم شناخته می‌شود یکی از قدیمی‌ترین گیاهانی است که به عنوان گیاه آپارتمانی از آن نگهداری می‌شود. این گیاه آپارتمانی دوست‌داشتنی برای اولین بار در آمریکای مرکزی شناسایی شد و بعد از اینکه به عنوان گیاه آپارتمانی عرضه شد طرفداران زیادی پیدا کرد.
شامادورا ساقه‌هایی جدا از هم دارد که به شکل دسته‌ای رشد می‌کنند. این گیاه برگ‌هایی جذاب به رنگ سبز تیره دارد که بافت سبکی دارند و به قدری انبوه هستند که ساقه‌های نازک گیاه را پنهان می‌کنند. البته می‌توان نمونه‌هایی از شامادورا را پیدا کرد که فقط با یک ساقه رشد کرده‌اند اما معمولاً این گیاه با تعدادی ساقه و به صورت دسته‌ای رشد می‌کند و ظاهری شبیه به درختچه‌هایی از خانواده‌ی نخل‌ها دارد.
مانند بعضی از گیاهان دیگر، برگ‌های شامادورا هم از نوع برگ‌شاخه هستند. این برگ‌شاخه‌ها می‌توانند تا ۴۰ روز بعد از جداشدن از گیاه تازگی خود را حفظ کنند و به همین دلیل در تزئینات و گل‌آرایی محبوبیت زیادی دارند. نخل شامادورا رشد سریعی ندارد و سال‌ها طول می‌کشد تا این گیاه به بلندترین ارتفاع ممکن برسد؛ در فضای بسته، بین ۶۰ تا ۱۸۰ سانتیمتر و در فضای باز، بین ۱۸۰ تا بیش از ۴۸۰ سانتیمتر.
جدول اطلاعات کلی در مورد نخل شامادورا
| نام رایج | نخل شامادورا |
| نام علمی | Chamaedorea elegans |
| نوع گیاه | نخل |
| اندازه گیاه | در زیستگاه طبیعی ۱۸۰ سانتیمتر تا ۵ متر، در گلدان ۶۰ تا ۱۸۰ سانتیمتر |
| نور | نور زیاد و غیرمستقیم |
| نوع خاک | خاک گلدان مخلوط با زهکشی خوب |
| زمان گل‌دهی | بهار؛ در فضای داخلی به ندرت گل می‌دهد |
| رنگ گل | زرد |
| منطقه بومی | جنگل‌های بارانی جنوب مکزیک و گواتمالا |
نگهداری از نخل شامادورا
نخل شامادورا یکی از محبوب‌ترین گیاهان آپارتمانی است که در بیشتر کشورهای واقع در مناطق معتدل رشد می‌کند. این گیاه می‌تواند با محیط‌هایی که نور نسبتاً کمی دارند سازگار شود و دماهای پایین را تحمل کند و به همین دلیل بسیاری از افراد به نگهداری از آن علاقه دارند. اگر می‌خواهید اولین گیاه آپارتمانی خود را خریداری کنید و به دنبال یک درختچه یا نخل هستید، نخل شامادورا گزینه‌ی بسیار خوبی برای مبتدی‌ها است. اگر برای این گیاه گلدان مناسبی انتخاب کنید و آن را در مکان مناسبی قرار دهید به خوبی رشد می‌کند و ظاهری جذاب خواهد داشت. گلدان‌هایی با حجم ۱۱ لیتر یا با عرض ۲۵ سانتیمتر برای نگهداری از نخل شامادورا کاملاً مناسب هستند و بهتر است این گیاه را نزدیک به نورگیرهای شمالی یا در راهروی ورودی قرار دهید. نخل شامادورا در برابر کمبود نور مقاوم است اما نمی‌تواند آبیاری بیش از حد را تحمل کند. معمولاً این گیاه یا به دلیل آبیاری بیش از حد از بین می‌رود یا در معرض نورشدید و مستقیم آفتاب قرار می‌گیرد و چاره‌ای جز تسلیم شدن ندارد. اما اگر گیاه در یکی از این دو شرایط قرار نگیرد، به این راحتی آن را از دست نخواهید داد. نخل شامادورا گیاه بسیار مقاومی است که در فضاهای بسته تا چند دهه زندگی می‌کند و در فضاهای باز می‌تواند زندگی طولانی‌تری داشته باشد.
نور
نخل شامادورا به نور کمی نیاز دارد اما نباید از این گیاه در محیط‌های تاریک نگهداری کنید. اگر گیاه را در مکانی پرنور قرار دهید که در معرض نور غیر مستقیم آفتاب قرار بگیرد به خوبی رشد می‌کند. نورگیرهای شمالی بهترین مکان برای نگهداری از نخل شامادورا هستند.
خاک
در فضاهای بسته، هر نوع خاک مخلوط گلدان که ترکیب اصلی آن پیت‌ماس باشد برای نگهداری از نخل شامادورا کافی است. البته باید خاک‌هایی را که کیفیت بالاتری دارند استفاده کنید. اگر از خاک‌های مخلوط آماده استفاده نمی‌کنید و خودتان خاک مخلوط تهیه می‌کنید مراقب باشید ترکیبی متعادل تهیه کنید. خاک‌های ماسه‌ای یا خاک‌های رسی که ناشی از ترکیب اشتباه باشند برای گیاه مناسب نیستند.
در فضاهای باز، تقریباً هیچ محدودیتی وجود ندارد و گیاه در هر نوع خاکی به خوبی رشد می‌کند؛ خاک‌های لومی، ماسه‌ای و رسی. تنها خاک‌های شور هستند که گیاه با آن‌ها سازگار نمی‌شود.
آب
مانند بسیاری از نخل‌ها، نخل شامادورا به آبیاری بیش از حد حساس است و نمی‌تواند خاک کاملاً خیس را تحمل کند. برای حفظ شرایط ایده‌آل، رطوبت خاک را در یک سطح یکنواخت نگه دارید. بهتر است اشتباه شما در آبیاری، کمی تأخیر باشد تا زیاده‌روی. زمانی که سطح رویی خاک (نزدیک به ۳ سانتیمتر از روی خاک) خشک شد برای آبیاری اقدام کنید. زرد شدن برگ‌شاخه‌ها نشان می‌دهد که گیاه به آب بیشتری نیاز دارد.
دما و رطوبت
نخل شامادورا مکانی را با دمای بین ۱۸ تا ۲۷ درجه‌ی سانتی‌گراد ترجیح می‌دهد. این گیاه می‌تواند دمای پایین‌تر از ۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد را تحمل کند اما اگر دچار یخ‌زدگی بشود از بین می‌رود. نزدیک پنجره‌ها، درها و دریچه‌های تهویه که محل نفوذ هوای سرد است مکان مناسبی برای قرار دادن نخل شامادورا نیست.
نخل شامادورا در مکانی که رطوبت متوسطی دارد به خوبی رشد می‌کند. اگر حاشیه‌ی برگ‌های شامادورا خشک می‌شود یا نوک آن‌ها قهوه‌ای می‌شود به احتمال زیاد یا در معرض هوای سرد قرار گرفته است یا مدتی طولانی است که مکانی که در آن قرار دارد رطوبت کافی نداشته است. برای اصلاح این وضعیت، ابتدا سطح رطوبت را افزایش دهید.
کود
نخل شامادورا به کوددهی زیادی نیاز ندارد؛ کافی است در طول فصل رشد یک یا دو بار گیاه را با کودهای مایع ضعیف تغذیه کنید. هرگز در طول زمستان برای کوددهی اقدام نکنید.
تکثیر نخل شامادورا
نخل شامادورا در بیشتر موارد از طریق بذر تکثیر می‌شود. ممکن است این گیاه با روش تقسیم هم تکثیر شود اما انجام این روش توصیه نمی‌شود چرا که در این روش فشار زیادی به گیاه و ریشه‌ی آن وارد می‌شود. نخل شامادورا با قلمه زدن ساقه یا برگ تکثیر نمی‌شود. از آن‌جایی که تکثیر نخل شامادورا با استفاده از بذر معمولاً توسط پرورش‌دهندگان باتجربه و حرفه‌ای انجام می‌شود، بهتر است پرورش‌دهندگان خانگی به جای اقدام به تکثیر، یک گیاه جدید خریداری کنند.
تعویض گلدان
نخل شامادورا ریشه‌های ضعیفی دارد و به کندی رشد می‌کند، بنابراین تعویض گلدان باید به موقع و با احتیاط انجام شود. به طور کلی، از آن‌جایی که اندازه‌ی گیاه در طول سال خیلی تغییر نمی‌کند، لازم نیست هر سال گلدان آن تعویض شود. معمولاً هر دو سال یک بار نخل شامادورا به تعویض گلدان نیاز پیدا می‌کند. البته اگر خاک گلدان آلوده شد یا کیفیت خودش را از دست داد، باید برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه تعویض گلدان را انجام دهید. خاک‌هایی که حالت چسبندگی پیدا می‌کنند یا سفت می‌شوند برای گیاه مضر هستند.
مشکلات رایج در نگهداری از نخل شامادورا
توقف رشد: اگر رنگ برگ‌های شامادورا تغییر نکرده است اما مدتی طولانی است که رشد نمی‌کند، گیاه شما نور کافی دریافت نمی‌کند. در این شرایط باید گیاه را به مکانی پرنورتر انتقال دهید.
رنگ‌پریدگی و کدر شدن برگ‌ها ـ ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی برگ‌ها: اگر شامادورا در معرض نور مستقیم و شدید خورشید قرار بگیرد، برگ‌های گیاه دچار رنگ‌پریدگی می‌شوند و کدر به نظر می‌رسند. همچنین نور مستقیم می‌تواند ساقه‌ها و برگ‌های گیاه را بسوزاند و لکه‌های قهوه‌ای ناخوشایندی روی برگ‌ها ایجاد کند. در این شرایط باید گیاه را به مکانی پرنور انتقال دهید که در معرض نور مستقیم خورشید نباشد.
زردشدن برگ‌ها ـ ریزش برگ‌ها: بیشتر گیاهان آپارتمانی به دلیل آبیاری بیش از حد از بین می‌روند. زرد شدن برگ‌ها اولین نشانه‌ی این است که گیاه بیشتر از نیازش آب دریافت می‌کند. باید بین دو نوبت آبیاری به قدری فاصله بیاندازید که سطح خاک کاملاً خشک شود. همچنین باید مطمئن شوید که گلدان زهکشی مناسبی داشته باشد تا رطوبت اضافی از این طریق تخلیه شود. در تابستان هفته‌ای یک بار آبیاری برای نخل شامادورا کافی است و باید در زمستان نوبت‌های آبیاری را کاهش دهید. البته اگر از گیاه در مکانی نگهداری می‌کنید که نور کمتری دریافت می‌کند، باید آبیاری را هم کاهش دهید.
خشک شدن نوک برگ‌ها ـ قهوه‌ای شدن لبهی برگ‌ها: دلایل زیادی باعث می‌شوند که نوک برگ‌های نخل شامادورا خشک بشود اما شایع‌ترین آن‌ها کم‌آبی و خشکی هوا است. اگرچه نخل‌ها در برابر کم‌آبی مقاوم هستند اما ترجیح می‌دهند در خاکی که کمی رطوبت دارد رشد کنند. اگر نخل شامادورا برای مدت طولانی در خاک خشک رشد کند، لبهی برگ‌های گیاه قهوه‌ای می‌شوند. در این شرایط باید بیشتر از حد معمول گیاه را آبیاری کنید. همچنین دائماً خاک را بررسی کنید تا میزان رطوبت آن را تشخیص دهید. اگر آبیاری منظم و به موقعی انجام می‌دهید، مشکل چیز دیگری است. قرار گرفتن در معرض هوای سرد یا خشکی هوا می‌تواند دلیل خشک شدن نوک برگ‌ها باشد. اگر هوای سرد مشکل‌ساز بود، گیاه را به مکان دیگری انتقال دهید و اگر خشکی هوا باعث خشک شدن نوک برگ‌ها شده بود، با قرار دادن گلدان در سینی سنگ‌ریزه رطوبت را افزایش دهید.
آفت‌ها و بیماری‌های رایج
نخل شامادورا در برابر آفت‌هایی مانند شپشک، شپشک آردی، شته و مگس سفید آسیب‌پذیر است و شناسایی سریع آلودگی‌ها اهمیت دارد. از طرفی دیگر، آبیاری بیش از حد علاوه بر پوسیدگی ریشه می‌تواند باعث بروز بیماری‌های قارچی هم بشود که ایجاد لکه‌های روی برگ نشان‌دهنده‌ی این بیماری‌های قارچی است.
اگر تجربه‌ی نگهداری از نخل شامادورا دارید، تجربه‌های خود را با سایر علاقه‌مندان در بخش کامنت‌ها در میان بگذارید.
