ویژگیهای ظاهری گیاه ماری یا سانسوریا
از ویژگیهای این گیاه میتوان به برگهای محکم و بلند اشاره کرد که ارتفاع آنها بین ۱۵ سانتیمتر تا ۲۴۳ سانتیمتر متغیر است. ارتفاع برگها به نوع گیاه بستگی دارد. گیاه ماری معمولا برگهای سبز دارد ولی یکی از انواع آن که با نام زبان مادرشوهر شناخته میشود، معمولا دارای حاشیهی زردرنگ در کنار برگها است.
گیاه Sansevieria trifasciata یکی از اعضای خانوادهی Asparagacea است. سانسوریا اولین بار در چین بهعنوان گیاه آپارتمانی پرورش داده شد. چرا که آنها اعتقاد داشتند هشت تا از خدایان، فضیلتهایشان را به کسانی که این گیاه را پرورش میدهند، میبخشند. این فضیلتها عبارتاند از عمر طولانی، رونق و رفاه، هوش، زیبایی، هنر، شاعری، سلامت و قدرت.
علاوه بر این، سانسوریا یکی از گیاهانی است که توسط ناسا مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق، ناسا بررسی کرده است که گیاهان چطور میتوانند هوا را تصفیه کنند و با «سندروم بیماری ساختمان» مبارزه کنند.
بر اساس مطالعات مشترکی که توسط دپارتمان باغبانی دانشگاه جورجیا و انستیتوی تحقیقات محیطی در دانشگاه یونسی در کره جنوبی انجام شده، سانسوریا این قابلیت را دارد که فرمالدهید و بنزن را از هوا تصفیه کند.
جدول معرفی گیاه ماری یا زبان مادرشوهر
نام علمی | Sansevieria trifasciata |
نامهای رایج | گیاه ماری، زبان مادرشوهر، ریسمان افعی، شمشیر سنت جورج |
نوع گیاه | گیاه همیشه سبز، گیاه آپارتمانی در مناطق سردتر |
اندازه گیاه بعد از رشد کامل | ۱۵ تا ۳۶۰ سانتیمتر |
نیاز به نور آفتاب | نور کم، کمی سایه |
نوع خاک | خاک ماسهای با تخلیه سریع |
pH خاک | کمی اسیدی تا کمی قلیایی |
زمان گلدهی | بهار (گلدهی به ندرت اتفاق میفتد.) |
رنگ گل | سفید مایل به سبز |
منطقه بومی | استوایی غرب آفریقا |
چطور گیاه ماری را پرورش دهیم؟
گیاه سانسوریا بهراحتی پرورش پیدا میکند و تقریبا خرابنشدنی است. هم در نور زیاد و هم در کنج تاریک خانه دوام میآورد. این گیاه در برابر کمآبی هم بسیار مقاوم است.
نور
گیاهان خانوادهی سانسوریا نور غیرمستقیم ولی مداوم را ترجیح میدهند و گاهی به نور مستقیم آفتاب نیاز دارند. اما میتوانند با شرایط مختلف مثلا نور کامل آفتاب و حتی فضای تاریک، تطابق پیدا کنند.
خاک
گیاهان خانوادهی سانسوریا خاک نرم را که زهکشی خوبی داشته باشد و سریع تخلیه شود، ترجیح میدهند. این گیاه در خاکهای ماسهایتر رشد بهتری دارد. خاک این گلدان باید کود کمتری داشته باشد چرا که کود، مانع تخلیهی درست خاک از آب اضافه میشود. خاکهای چند منظوره یا خاک کاکتوس گزینهی مناسبی برای این گیاه است.
آب
قبل از آب دادن مجدد به گلدان، اجازه دهید که خاک آن خشک شود. در زمستان، آبدهی به گلدان را باید کاهش دهید مثلا ماهی یک بار یا هر زمانی که با لمس کردن خاک، متوجه شدید که کاملا خشک است. آب دادن زیاد به این گیاه باعث از بین رفتن آن میشود.
دمای هوا و رطوبت
سانسوریا هوای گرمتر را دوست دارد و نباید در معرض دمای هوای کمتر از ده درجهی سلسیوس قرار بگیرد. گلدان را در جایی قرار دهید که در معرض وزش باد سرد قرار نگیرد. دمای بین ۲۱ تا ۳۲ درجه برای این گیاه مناسب است.
کود
برای تقویت این گیاه میتوانید از کودهای ملایم کاکتوس در فصل رشد استفاده کنید. استفاده از کودهای رقیق که به آرامی در گلدان پخش میشوند، گزینهی خوبی برای تقویت این گیاه است. در زمستان به این گیاه کود ندهید.
انتخاب گلدان و تعویض گلدان
موقع انتخاب گلدان برای این گیاه دقت کنید. گلدانهای محکم و مقاوم انتخاب کنید چون ریشههای قوی این گیاه ممکن است گلدانهای ظریف و شکننده را بشکنند یا در آن ترک ایجاد کنند. سانسوریا معمولا رشد آرامی دارد و بهندرت به تعویض گلدان نیاز پیدا میکند. اما اگر در معرض تابش قابل ملاحظهی آفتاب قرار بگیرد، ممکن است سریع رشد کند و هر سال به تعویض گلدان یا تقسیم گلدان نیاز پیدا کند. گلدان این گیاه را در بهار تعویض کنید. موقع تعویض گلدان همیشه از خاک تازهی گلدان استفاده کنید.
تکثیر کردن سانسوریا
گیاهان سانسوریا از جمله گیاه ماری در زمان تعویض گلدان بهراحتی قابل تقسیم و تکثیر است. شاخههای جدیدی که در گلدان ظاهر میشوند را میتوانید جدا کرده و در گلدان دیگر بکارید. قلمهزنی هم یک روش دیگر برای تکثیر این گیاه است ولی تقسیم ریشه بهترین راه برای تکثیر سانسوریا است.
انواع گیاه ماری
این گیاه انواع مختلفی دارد. بعضی از آنها زیاد قد نمیکشند و رنگ برگهای آنها در مدلهای مختلف با هم تفاوت دارد. برای اینکه از تنوع رنگ و ویژگیهای مختلف این گیاه بهرهمند شوید، انواع مختلف آن را که در ادامه معرفی میکنیم در خانه نگهداری کنید؛
Sansevieria trifasciata
این مدل با نام گیاه ماری لانهی پرنده مشهور است. قد آن فقط به ۱۵ سانتیمتر میرسد. دستههای برگهای این گیاه ظاهری شبیه لانهی پرنده ایجاد میکنند. به همین دلیل است که سانسوریای لانهی پرنده نامیده شدهاند.
Sansevieria cylindrical
این نوع از گیاه سانسوریا با نام گیاه ماری استوانهای مشهور است. برگهای محکمی دارد که طول آنها به بیشتر از ۳۰ سانتیمتر میرسد. برگها از مرکز گیاه به سمت بیرون خم میشوند.
Sansevieria trifasciata
گیاه ماری چندرنگ، برگهایی با حاشیهی کرمرنگ دارد. برای تکثیر این گیاه باید ریشهی آن را تقسیم کنید به جای اینکه از برگهای آن قلمه بگیرید.
Sansevieria trifasciata
این نوع از گیاه سانسوریا با نام سانسوریای پیچخورده مشهور است. برگهای آن پیچ میخورند و حاشیهی زردرنگ دارند. این گیاه تا ۳۵ سانتیمتر قد میکشد.
Sansevieria trifasciata
این نوع از گیاه سانسوریا تا ۹۰ سانتیمتر قد میکشد. برگهای باریکی دارد که رشتههای باریک سفیدرنگ، روی آن دیده میشود.
Sansevieria desertii
این مدل را گاهی اوقات چمن کرگدن مینامند. تا ۳۰ سانتیمتر قد میکشد و برگهای آبدار با تهرنگ قرمز دارند.
مسمومکنندگی
این گیاه برای انسان، سگها و گربهها کمی سمی است. اگر توسط انسان بلعیده شود، ممکن است علائم کوتاهمدتی مثل درد در دهان، ترشح بزاق و گاهی حالت تهوع ایجاد کند. در شرایط نادر، میتواند یک واکنش پوستی ایجاد کند اما فقط در صورت بلعیدن، سمی است. در گربهها و سگها، بلعیدن آن ممکن است باعث ترشح بزاق، درد، حالت تهوع، استفراغ و اسهال شود.
جمعبندی
گیاه ماری یا زبان مادرشوهر یکی از گیاهان آپارتمانی بسیار مقاوم است. به دلیل اینکه با نور کم یا زیاد، تطبیق پیدا میکند و آبیاری کمی نیاز دارد، بهراحتی قابل نگهداری است؛ حتی برای تازهکارها. اگر کودک یا حیوان خانگی در خانه دارید، مراقب باشید که برگهای گیاه توسط آنها بلعیده یا جویده نشود.