راهنمای نگهداری از گیاه فیلودندرون در خانه

فیلودندرون نام گونه‌ای وسیع و گسترده از گیاهان خانواده‌ی شیپوریان است. این گونه شامل بیش از صدها نوع گیاه زیبا است که برگ‌هایی جذاب و پرپشت دارند. بعضی از انواع فیلودندرون به عنوان گیاه آپارتمانی نگهداری می‌شوند. این گیاه را به خاطر خواص تصفیه‌کنندگی هوا در فضاهای بسته می‌شناسند. برای آشنایی با این گیاه آپارتمانی زیبا و شیوه‌ی نگهداری از آن در خانه، در ادامه با ما همراه باشید.

فیلودندرون چیست؟

فیلودندرون گونه‌ای از گیاهان استوایی است که انواع مختلفی دارد. این گیاه معمولاً دارای برگ‌های بزرگ، سبز و براق است و برای اینکه گوشه‌ای از خانه‌ی خود را شبیه جنگل‌های استوایی کنید، بهترین گزینه است. گیاه فیلودندرون دو نوع اصلی دارد؛ یکی گیاهان رونده و دیگری گیاهان غیر رونده. آن دسته از فیلودندرون‌های رونده معمولا تا چندین متر بلند می‌شوند و برای اینکه به خوبی رشد کنند، نیاز به سازه‌ای دارند که ساقه‌ها و برگ‌ها روی آن قرار بگیرند. مثلاً باید برای آن داربست‌های کوتاه بزنید.
فیلودندرون‌های غیر رونده معمولاً به طرف بالا رشد می‌کنند و انتخاب خوبی هستند برای کسانی که می‌خواهند گلخانه‌های سرسبزی داشته باشند. در مجموع، فیلودندرون رشد سریعی دارد. بهتر است که در بهار کاشته شود ولی گل‌های آپارتمانی در هر زمان از سال معمولاً با موفقیت پرورش پیدا می‌کنند و تکثیر می‌شوند.

جدول ویژگی‌های گیاه فیلودندرون

مراقبت از فیلودندرون

اگر قصد دارید گیاه فیلودندرون را در خانه نگه دارید، باید محیط طبیعی این گیاه یعنی محیط استوایی را برای آن ایجاد کنید. به همین دلیل بهتر است که این گیاه در کنار یک پنجره‌ی آفتاب‌گیر قرار بگیرد و محیط آن گرم و مرطوب باشد. این گیاه در فصل‌های گرم سال دوست دارد تا مدتی را در فضای بیرونی بگذراند تا هم هوای تازه دریافت کند و هم نور طبیعی بگیرد. البته فراموش نکنید که گیاه را باید در مکانی که سایه داشته باشد قرار دهید چون تابش مستقیم آفتاب می‌تواند برگ‌های گیاه را بسوزاند.
علاوه بر این، برای اینکه گیاه فیلودندرون شما در خانه همیشه سرحال و شاداب باشد و برگ‌های آن، ظاهر زیبایی داشته باشند و به خوبی رشد کنند، آن را به طور مرتب غبارپاشی کنید. علاوه بر این می‌‌توانید برگ‌های گیاه را با پارچه‌ی خیس، مرطوب کنید. اگر فیلودندرونی که در خانه نگهداری می‌کنید از نوع رونده است و دوست ندارید بیش از حد بلند شود، می‌توانید ساقه‌های آن را کوتاه کنید. بهترین زمان برای کوتاه کردن شاخه‌ها، در فصل بهار و تابستان است.
این گیاه مشکلات جدی در رابطه با آفات و بیماری‌ها پیدا نمی‌کند. اما مستعد درگیر شدن با آفات رایج گیاهان آپارتمانی است. برای مبارزه با این آفت‌ها محصولات متنوعی در بازار وجود دارد؛ از جمله انواع صابون‌های دافع حشرات که مخصوص گیاهان آپارتمانی است. هر زمان که نشانه‌ای از وجود این حشرات و آفت‌ها مشاهده کردید، می‌توانید از صابون‌های آفت‌کش استفاده کنید.
اگر در نگهداری از گیاهان آپارتمانی تازه‌کار هستید، در مطلب زیر در مورد هر آنچه برای شروع نیاز دارید، بخوانید:

• راهنمای کامل نگهداری گیاهان آپارتمانی از مبتدی تا حرفه‌ای

نور

فیلودندرون معمولاً در شرایطی بهتر رشد می‌کند که کمی تا قسمتی نور طبیعی دریافت کند. این گیاه در منطقه‌ی بومی خود معمولاً زیر سایه‌ی درختان استوایی رشد می‌کند و از لای شاخ و برگ درختان، نور می‌گیرد. در واقع زیر نور آفتاب قرار دارد ولی نه به طور کامل و مستقیم. برای نگهداری فیلودندرون در خانه، آن را در کنار پنجره‌ای قرار دهید که نور زیاد و غیرمستقیم دریافت کند. اگر نور کمی به گیاه برسد، معمولاً تعداد برگ‌های آن کم می‌شود. یعنی ساقه‌ها رشد می‌کنند و فاصله‌ی بین برگ‌ها زیاد می‌شود. در نتیجه گیاهی خواهید داشت که بسیار کم‌پشت است و بیشتر از اینکه برگ داشته باشد، ساقه‌دار می‌شود.
نور بیش از اندازه هم باعث می‌شود که تعداد زیادی از برگ‌ها هم‌زمان زردرنگ شوند. اگر برگ‌ها هم‌زمان زرد نشوند و هر بار یکی دو تای آن‌ها زرد شود، این کاملا طبیعی است و نشانه‌ی وجود مشکل در گیاه نیست.
فیلودندرون به نور زیاد نیاز دارد. اگر خانه‌ای کم‌نور و تاریک دارید، یکی از گیاهان آپارتمانی را که در مطلب زیر معرفی کرده‌ایم برای خانه‌ی خود انتخاب کنید:

• ۱۴ گیاه آپارتمانی که در خانه‌های کم‌نور دوام می‌آورند

خاک

فیلودندرون خاک نرم و سبک را ترجیح می‌دهد. این خاک باید غنی از مواد معدنی ارگانیک مورد نیاز گیاه باشد. خاک گلدان فیلودندرون باید زه‌کشی مناسبی داشته باشد. هر دو سال یک بار خاک گلدان را تعویض کنید. این گیاه به نمکی که در نتیجه‌ی آب دادن به گلدان در خاک تشکیل می‌شود حساس است. تجمع نمک در گلدان باعث می‌شود که برگ‌ها کم‌کم به رنگ قهوه‌ای و زرد متمایل شوند. چند وقت یک بار گلدان را به اندازه‌ای آب بریزید که از زیر گلدان بیرون بیاید. به این ترتیب مقداری از نمک انباشته‌شده در گلدان شسته می‌شود. در هر صورت خاک گلدان هر چند وقت یک بار به تعویض نیاز دارد.

آب

این گیاه معمولاً خاک با رطوبت متوسط را دوست دارد. وقتی لایه‌ی بالایی خاک گلدان خشک شد، آن را آب بدهید. هم آب دادن بیش از حد و هم کم‌آبی، باعث می‌شود که برگ‌های فیلودندرون شروع به افتادن کنند. قبل از اینکه چنین شرایطی برای گیاه پیش بیاید، مقدار آب مورد نیاز گلدان را بر اساس رطوبت خاک بسنجید. فیلوندرون در خاک خیس و پر آب عملکرد خوبی ندارد و این شرایط حتی باعث پوسیدن ریشه‌های گیاه می‌شود. انواع فیلودندرون که رونده نیستند معمولاً تحمل بیشتری نسبت به بی‌آبی دارند ولی نوع دیگر، در برابر کم‌آبی، کم‌تحمل است.

دمای هوا و رطوبت

میزان تحمل فیلودندرون در برابر تغییرات دمایی، بسته به نوع آن، متغیر است. در حالت کلی این گیاه نباید در معرض دمای هوای کمتر از ۱۲ درجه سلسیوس قرار بگیرد. اگر این گلدان را در فضای داخلی خانه نگهداری می‌کنید، آن را کنار درزهای پنجره‌هایی که هوای سرد از آن به داخل می‌وزد، دور نگه دارید. همچنین، این گیاه نباید در مقابل باد دستگاه‌های خنک‌کننده و کولر قرار بگیرد.
فیلودندرون رطوبت را دوست دارد بنابراین اگر در محیطی زندگی می‌کنید که هوا معمولا خشک است یا به خاطر استفاده از برخی وسایل گرم‌کننده، هوا خشک می‌شود، حتما باید رطوبت لازم را برای این گیاه در اطراف آن فراهم کنید. برای این منظور، گیاه را هر چند روز یک بار با اسپری، غبارپاشی کنید. همچنین می‌توانید گلدان را در یک سینی بزرگ که سنگریزه و آب در آن ریخته شده قرار دهید. در این صورت باید مطمئن شوید که ته گلدان، داخل آب نیست. اگر ته گلدان وارد آب شود، به مرور زمان باعث پوسیدن ریشه‌ها می‌شود.
رطوبت و دمای هوا نقش مهمی در رشد گیاهان آپارتمانی دارند. در مطلب زیر می‌توانید در مورد تأثیر این دو عامل در رشد گیاهان، بیشتر بخوانید:

• چگونه گیاهان آپارتمانی را برای تغییر دما در فصل‌های مختلف آماده کنیم؟

کود

برای این گیاه می‌توانید ماهی یک بار یا با توجه به نوع کود، هر زمانی که لازم بود از کودهای مایع مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید. در زمستان و پاییز باید مقدار کوددهی به گیاه را کم کنید. اگر گلدان شما به اندازه‌ی کافی مواد مغذی دریافت نکند، رشد آن کندتر از حالت نرمال خواهد شد و ممکن است برگ‌های آن هم کوچک‌تر از حالت معمولی باشند.

آیا فیلودندرون سمی است؟

برگ‌ها و ساقه‌های فیلودندرون، کلسیم اگزالات زیادی دارند. این ماده، هم برای انسان و هم برای حیوانات در صورتی که خورده شود، مسموم‌کننده و خطرناک است.

نشانه‌های مسمومیت

هم انسان و هم حیوانات در صورت مسمومیت با این ماده علایمی مثل آب ریزش از دهان، حالت تهوع، استفراغ، اسهال و از دست دادن اشتها نشان می‌دهند. ممکن است درد، ورم و تاول زدن دهان و گلو را هم تجربه کنید. اگر در معرض مسمومیت با این گیاه قرار گرفتید هر چه سریع‌تر باید کمک پزشکی دریافت کنید.

انتخاب و تعویض گلدان برای فیلودندرون

قبل از هر چیز باید بدانید که این گیاه را در گلدانی بکارید که کمی بزرگتر از ریشه‌های آن باشد. گلدان فیلودندرون باید زه‌کشی مناسبی داشته باشد. وقتی ریشه‌ی گیاه از سطح خاک یا از سوراخ ته گلدان بیرون زد، زمان عوض کردن گلدان فرا رسیده است.
بهترین زمان برای تعویض گلدان اواخر بهار و اوایل تابستان است. گلدان بزرگ‌تر را انتخاب کنید. گیاه را از گلدان قبلی درآورید و داخل گلدان جدید بگذارید و خاک تازه‌ی داخل گلدان بریزید. بعد از تعویض گلدان، گیاه را آب بدهید.

تکثیر فیلودندرون

آن دسته از فیلودندرون‌ها که رونده هستند، به راحتی تکثیر می‌شوند. برای تکثیر آ‌ن‌ها کافی است بخشی از ساقه‌ی گیاه را قلمه بزنید. برای این منظور حدود ۱۵سانتیمتر از ساقه‌ی گیاه را ببرید و آن را در یک ظرف آب قرار دهید تا ریشه بزند. اگر از هورمون‌های ریشه‌زایی استفاده کنید، احتمال موفقیت شما بیشتر می‌شود و قلمه‌ها زودتر ریشه می‌زنند. البته استفاده از این هورمون‌ها ضروری نیست. بعد از اینکه چندین ریشه از این ساقه بیرون زد، قلمه را در خاک مرطوب قرار دهید.
آن دسته از فیلودندرون‌هایی که رونده نیستند، معمولا گیاهچه‌هایی در کنار آن‌ها رشد می‌کند. می‌توانید به دقت آن‌ها را از گیاه اصلی جدا کنید و بدون اینکه به ریشه‌ی آن‌ها آسیبی بزنید، در گلدان دیگر بکارید. برای کاشت در گلدان دیگر، خاک مرطوب در گلدان بریزید.

انواع فیلودندرون

همانطور که بالاتر هم اشاره کردیم، فیلودندرون اسم مجموعه‌ای از گیاهان با ظاهر و ویژگی‌های شبیه به هم است. برخی از انواع این گیاه، به عنوان گیاه آپارتمانی، محبوب شده‌اند و می‌توانید آن‌ها را از گلخانه‌ها و گل‌فروشی‌ها تهیه کنید. از جمله انواع رایج این گیاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. Philodendron scandens

این گیاه یکی از انواع رونده‌ی فیلودندرون است. برگ‌هایی به شکل قلب دارد که معمولا چندرنگ هستند.

۲. Philodendron erubescens

این گیاه از نوع رونده است و ساقه‌ها و برگ‌هایی مایل به قرمز دارد.

۳. Philodendron melanochrysum

این نوع فیلودندرون، رونده است و برگ‌هایی مخملی به رنگ سبز تیره دارد که لکه‌های برنزی رنگ هم روی آن‌ها دیده می‌شود.

۴. Philodendron rojo

این مدل از انواع گیاهان پیوندی است. معمولاً کوچک می‌ماند و مدیریت کردن اندازه‌ی آن راحت است و در عین حال جذابیت خود را حفظ می‌کند.

۵. Philodendron bipinnatifidum

این مدل، گیاهی نسبتاً بزرگ است. برگ‌هایی بریده بریده دارد و گاهی آن را فیلودندرون توری می‌نامند.

جمع‌بندی

فیلودندرون نام مجموعه‌ای از گیاهان از خانواده‌ی شیپوریان است. این گیاه به نور زیاد و غیرمستقیم نیاز دارد و در برابر سرما مقاوم نیست. برای نگهداری از این گیاه باید رطوبت و دمای مناسب را فراهم کنید و یک محیط استوایی برای آن ایجاد کنید.
فیلودندرون دو نوع است؛ رونده و غیر رونده. گیاه رونده معمولاً به داربست و سازه‌هایی نیاز دارد که بتوانید برگ‌ها و ساقه‌های جدید را روی آن هدایت کنید. این گیاه نباید بیش‌ازاندازه آب داده شود چون ریشه‌های آن به سرعت فاسد می‌شود. اما محیط مرطوب را دوست دارد و باید آن را مرتب غبارپاشی کنید. در مجموع، نگهداری از آن در فضای داخلی خانه، به خصوص اگر گلخانه داشته باشید، راحت است و زیبایی خیره‌کننده‌ای به خانه‌ی شما می‌دهد.