وقتی آشپزی می‌کنیم مقداری از گیاهان مختلف را به‌عنوان طعم‌دهنده و ادویه به غذای خود اضافه می‌کنیم و این کار را بدون فکر کردن به خواص آن‌ها انجام می‌دهیم. درست است که ادویه‌ها و گیاهان طعم خوبی به غذا می‌دهند اما بد نیست که از خواص سلامتی آن‌ها هم اطلاع داشته باشیم. این موضوع در جایی اهمیت خود را نشان می‌دهد که به دنبال تنظیم یک رژیم غذایی مناسب و سلامت هستیم. پس بهتر است خاصیت ادویه‌ها را بدانیم و آگاهانه از آن‌ها استفاده کنیم.
امروز قصد داریم تا شما را با خواص سلامتی ۱۳ گیاه خوش طعم آشنا کنیم و ببینیم چه گیاهی برای مبارزه با کدام بیماری مناسب‌تر است. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
خواص ادویه‌ها و سبزی‌ها برای سلامتی بدن
گیاهان منشا ادویه‌های مختلف هستند. گل، میوه، دانه، ساقه، برگ و ریشه‌ی گیاهان مختلف پس از خشک شدن به‌عنوان ادویه و طعم‌دهنده‌ی غذا استفاده می‌شوند. پس جای تعجب ندارد که منبع شگفت‌انگیزی از آنتی‌اکسیدان باشند. بسیاری از ادویه‌ها خاصیت ضد باکتریایی و ضد ویروسی دارند و معمولا سرشار از ویتامین B و مواد معدنی هستند. بعضی از گیاهان و ادویه‌ها هم به کاهش وزن، کنترل اشتها یا ایجاد احساس سیری کاذب کمک می‌کنند.
نکته‌ی مهم در استفاده از خاصیت ادویه‌ها این است که باید به صورت تازه استفاده شوند. ادویه‌هایی که در قفسه‌ی فروشگاه‌ها مانده‌اند با گذر زمان خاصیتشان را از دست داده و فقط رنگ و طعم از آن‌ها باقی مانده است. اگر به ادویه‌های ارگانیک دسترسی ندارید حداقل می‌توانید آن‌ها را به صورت تازه خریداری کرده و خودتان خشک کنید. مثلا می‌توانید زنجبیل یا رزماری را به صورت تازه بخرید و خودتان در خانه آن‌ها را خشک و آسیاب کنید. همچنین ادویه‌هایی مثل فلفل و سماق که دانه‌ی گیاهان هستند را هم می‌توانید به صورت دانه‌ی درسته خریداری کرده و هر دفعه به میزان نیازتان پودر کنید. با این کار مواد مغذی و خاصیت ادویه‌ها را حفظ خواهید کرد.
۱۳ سبزی عالی و ادویه‌ی بی‌نظیر مفید برای سلامتی
برای پخت یک غذای خوش طعم به چیزی بیشتر از نمک و فلفل نیاز است و اینجاست که ادویه‌ها و گیاهان خوش‌طعم به کمک ما می‌آیند. در ادامه طعم‌دهنده‌هایی را معرفی می‌کنیم که به کاهش فشار خون، افزایش سلامتی قلب، کاهش سطح قند خون و کاهش کلسترول کمک کرده و خواص سلامتی بی‌شماری دارند. حتی اگر طرفدار مصرف ادویه هم نیستید، راه‌های زیادی وجود دارد که بتوانید کمی از آن را در برنامه‌ی غذای خود جای داده و از خواص آن‌ها استفاده کنید.
۱. دارچین
دارچین بیشترین میزان آنتی‌اکسیدان را در بین تمام ادویه‌ها دارد. مطالعات نشان داده است که دارچین می‌تواند التهاب را کاهش دهد. همچنین در کاهش سطح قند خون و فشار خون هم مؤثر است. از دارچین برای رفع حالت تهوع استفاده می‌شود و در کاهش وزن هم تأثیر دارد. این ادویه با خود مواد معدنی مهمی مثل منگنز، آهن و کلسیم را به همراه دارد، همچنین خواص ضد میکروبی آن می‌تواند به افزایش ماندگاری غذاها کمک کند.
روش استفاده
طعم دارچین با انواع غذاهای شیرین و غیرشیرین سازگاری دارد. یک قاشق غذاخوری دارچین را به خمیر پنکیک اضافه کنید، پودر دارچین را روی سیب پخته شده بپاشید یا کمی از آن را با گرانولا مخلوط کنید. حتی می‌توانید دارچین و فلفل را با هم مخلوط کرده و روی غذا بپاشید.
۲. ریحان
این سبزی خوش عطر و طعم خواص ضد ویروسی و ضد التهابی دارد، از بروز آرتروز جلوگیری کرده و اختلالات گوارشی را هم برطرف می‌کند. مطالعات نشان داده است که ریحان خاصیت ضدسرطانی دارد و عصارهی برگ آن می‌تواند با سم‌زدایی، مواد سرطان‌زا را از بدن خارج کند.
روش استفاده
ریحان تازه خواص بیشتری دارد اما اگر قصد دارید آن را خشک کنید باید خیلی سریع آن را مصرف کنید، چون گذر زمان باعث از بین رفتن خواص سلامتی ریحان می‌شود. از ریحان می‌توانید در تهیه‌ی املت استفاده کنید یا همراه با سبزیجات پخته یا کبابی، سوپ یا سالاد استفاده کنید. همچنین می‌توانید آن را همراه با پنیر و گوجه فرنگی و نان به‌عنوان صبحانه یا عصرانه بخورید.
۳. زردچوبه
زردچوبه جایگاه خاصی در آشپزی منطقه‌ی خاورمیانه و هند دارد. این ادویه خاصیت ضد آلزایمر داشته و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.
روش استفاده
از زردچوبه در تهیه‌ی املت، سوپ، طبخ گوشت، سس‌ها و پخت هر نوع گیاهی استفاده می‌شود. همچنین می‌توانید آن را دم کرده و مانند دمنوش مصرف کنید. مخلوط زردچوبه و فلفل سیاه طعم خاصی به غذا می‌بخشد و برای سلامتی هم مفید است.
۴. سیر
تحقیقات نشان داده است که سیر خواص ضد سرطانی دارد و مصرف مداوم آن می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان را کاهش دهد. همچنین مخلوط ویتامین C، عسل و سیر خام به‌عنوان یک داروی عالی برای سرماخوردگی و آنفولانزا شناخته شده است.
روش استفاده
مصرف سیر به شکل تازه همیشه بهترین گزینه است، اما اگر از پودر آن هم استفاده کنید از خواص و طعم آن بی‌بهره نخواهید ماند. سیر را می‌توانید با انواع گوشت‌ها، ماهی‌ها، سبزیجات خام یا پخته و حتی تخم‌مرغ استفاده کنید.
۵. شوید
شوید مسکن خوبی برای درد معده است و تهوع صبح‌گاهی را هم از بین می‌برد. روغن معطر شوید هم در درمان بیماری‌های کیسه صفرا، کلیه‌ها، معده و کبد مؤثر است و می‌توانید مانند دارو از آن استفاده کنید.
روش استفاده
اگر شوید در معرض حرارت قرار بگیرد بخش زیادی از خواص خود را از دست می‌دهد، پس بهتر است آن را به صورت خام استفاده کنید. شما می‌توانید ماهی را با شوید تازه خرد شده مزه‌دار کنید، آن را در سالاد بریزید یا برای تهیه‌ی سس استفاده کنید.
۶. فلفل قرمز تند (فلفل کاین)
هرچه میزان تندی فلفل بیشتر باشد برای بدن مفیدتر است. کپسایسین ماده‌ای است که باعث تندی فلفل شده و همین ماده است که به سلامتی بدن کمک می‌کند. کپسایسین فعالیت آنتی‌اکسیدانی دارد و در بدن با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کند. همچنین در کنترل سطح کلسترول، تقویت متابولیسم و مبارزه با بیماری‌های قلبی و کبد چرب هم تأثیر مثبت دارد.
روش استفاده
اگر با مصرف ادویه میانه‌ای ندارید می‌توانید کمی فلفل کاین به غذاهای پختنی یا سس‌ها اضافه کنید تا از خواص سلامتی آن بهره ببرید. البته بهتر است اولین بار از مقدار کمی از این فلفل استفاده کنید تا با میزان تندی آن آشنا شوید، سپس میزان آن را بر اساس علاقه‌اتان تغییر دهید.
۷. دانه‌ی رازیانه
این دانه‌های مغذی منبع فیبر، آهن و ویتامین C هستند. علاوه بر آن مقادیر بالایی از منگنز در این دانه‌ها یافت شده که به رشد استخوان، تنظیم سطح قند خون و درمان زخم‌ها کمک می‌کند. همچنین مصرف این دانه‌ها به صورت دمنوش می‌تواند جلوی اشتهای کاذب را گرفته و به کاهش وزن کمک کند.
روش استفاده
بهتر است دانه‌های رازیانه را در زمانی که به آن نیاز دارید آسیاب کنید تا عطر و طعم بهتری داشته باشد. از آن برای پخت گوشت استفاده کنید یا کمی تفت داده و به سس گوجه‌فرنگی اضافه کنید. حتی می‌توانید دانه‌های تازه را دم کرده و به صورت دمنوش مصرف کنید.
۸. نعنا
مصرف این گیاه خوش عطر و طعم از ایجاد نفخ جلوگیری کرده و برای رفع مشکلات گوارشی بسیار عالی است. مطالعات نشان داده‌اند که استشمام عطر نعنا می‌تواند حافظه و عملکردهای شناختی مغز را تقویت کند.
روش استفاده
می‌توانید نعنای تازه را مانند چای دم کرده و به صورت گرم بنوشید. همچنین می‌توانید برگ‌های تازه‌ی آن را خرد کرده، با آن سس تهیه کنید و گوشت کباب را با آن طعم‌دار کنید. نعنا و ریحان را خرد کنید و کمی تفت بدهید و از آن در تهیه‌ی غذا استفاده کنید. اگر می‌خواهید بستنی شکلاتی بخورید چند برگ نعنا روی آن بگذارید و از طعم و خواص آن لذت ببرید.
۹. پونه‌ی کوهی
پونه‌ی کوهی از خانواده‌ی مرزنجوش است و خواص ضد باکتریایی، ضد میکروبی و ضد سرطان دارد. همچنین مصرف این گیاه می‌تواند به تعدیل سطح قند خون و تسکین التهاب‌ها کمک کند.
روش استفاده
پونه‌ی کوهی تازه یا خرد شده را پودر کرده و در سوپ، سس و انواع خورشت‌ها استفاده کنید. همچنین می‌توانید غذاهای کبابی را با آن طعم‌دار کرده و سپس کباب کنید.
۱۰. زیره
در قرون وسطی زیره‌ی سبز نمادی از عشق بوده و به‌عنوان هدیه در عروسی‌ها به عروس و داماد اهدا می‌شده است.
بعد از فلفل سیاه، زیره در جهان بیشترین استفاده را دارد و در اکثر غذاهای مکزیکی از آن استفاده می‌شود. زیره خاصیت ضد میکروبی داشته و نفخ شکم را کاهش می‌دهد.
روش استفاده
زیره‌ی سبز را همراه با فلفل چیلی مخلوط کنید و یک ادویه‌ی خوش طعم برای تهیه‌ی سوپ، ترشی، پخت گوشت و سس سالاد آماده کنید. همچنین می‌توانید زیره را با دیگر ادویه‌های کاری پودر کنید و در پخت مرغ از آن استفاده کنید.
۱۱. رزماری
رزماری ظاهری زیبا و عطری قوی دارد. این گیاه سرشار از آنتی‌اکسیدان است و در مبارزه با انواع مختلف سرطان و تومور تأثیر مثبت دارد. همچنین به دلیل وجود ترکیبات ضدالتهابی طبیعی در آن، به کاهش التهابات کمک می‌کند.
روش استفاده
از ترکیب رزماری و لیمو در غذاها استفاده کنید و از عطر و طعم خاص آن لذت ببرید. اگر اهل درست کردن صابون هستید از رزماری و گل محمدی در ترکیب آن استفاده کنید، این ترکیب عطر شگفت‌انگیزی دارد. اسانس یا عصارهی رزماری خاصیت ضدعفونی کننده دارد.
۱۲. آویشن
این گیاه از خانواده‌ی نعنا و حاوی ماده‌ای به نام تیمول است. تیمول یک آنتی‌اکسیدان قوی و ضد میکروب است که در تولید دهانشویه استفاده می‌شود. اگر دهان خود را با دم‌کرده‌ی آویشن بشویید همان خاصیت دهانشویه را خواهد داشت. از تفاله‌ی آویشن پخته شده می‌توانید برای درمان عفونت‌های مختلف استفاده کنید اما بهتر است قبل از مصرف حتما در این‌باره با پزشک مشورت کنید.
روش استفاده
وقتی شروع به پخت غذا می‌کنید در همان ابتدا برگ‌های آویشن را به آن اضافه کنید تا در طول پخت عطر، طعم و خواص خود را آزاد کند. از پودر آویشن می‌توانید به‌عنوان ادویه‌ی روی پیتزا استفاده کنید. برگ‌های آویشن را دم کنید و مانند چای بنوشید.
۱۳. گشنیز
این گیاه به سم‌زدایی بدن کمک کرده و فلزات سنگین را از آن خارج می‌کند. مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان در گشنیز وجود دارد که می‌تواند مشکلات دستگاه گوارشی را بهبود بخشیده و کلسترول بالا را کنترل کند. در طب سنتی ایرانی از این گیاه برای کاهش اضطراب و درمان بی‌خوابی استفاده می‌شود.
روش استفاده
گشنیز تازه را خرد کنید و روی سالاد، ساندویچ و سوپ بریزید. همچنین می‌توانید با گشنیز خرد شده و روغن‌های گیاهی سس تهیه کنید و از آن روی غذاها استفاده کنید.
سخن آخر
استفاده از گیاهان و ادویه‌ها در پخت غذا علاوه بر ایجاد طعم خوب، به سلامتی بدن هم کمک می‌کند. خاصیت ادویه‌ها مخصوص خواص سلامتی آن‌ها بسیار زیاد است اما باید حد تعادل را در مصرف رعایت کنید تا به کبدتان آسیب نزنید. اگر قصد دارید از دمنوش ادویه‌ها و گیاهان به صورت دارو استفاده کنید حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
اگر دوست دارید با خواص سلامتی گیاهان و ادویه‌های بیشتری آشنا شوید نام آن‌ها را در قسمت کامنت‌ها بنویسید تا در مطلبی دیگر به بررسی آن‌ها بپردازیم.
